In Nederland worstelen meer dan 600.000 mensen met aanzienlijke schulden, een aantal dat toeneemt door stijgende kosten, resulterend in een groeiend aantal aanmeldingen voor schuldhulp. Een schuldhulptraject duurt momenteel drie jaar, maar er zijn plannen om deze periode te verkorten tot anderhalf jaar, wat door velen wordt gezien als een welkome tweede kans.
Anita, die na haar scheiding te maken kreeg met oplopende schulden, deelt haar ervaring: "Na de scheiding verminderde mijn inkomen drastisch, en ik verloor het overzicht over mijn financiën, ik ben inmiddels gescheiden en moest toen ook nog voor mijn zieke vader zorgen." Na een wachttijd van 3 jaar kon Anita starten met haar schuldhulptraject, wat ze beschrijft als een lichtpunt: "Eindelijk zag ik een uitweg om schuldenvrij te worden."
Gedurende het traject leefde Anita onder strikte financiële voorwaarden met een weekbudget van 60 euro. Nu, schuldenvrij, kan ze met een nieuw hoofdstuk beginnen. Mensen in een schuldhulptraject ontvangen 'leefgeld', terwijl de rest van hun inkomen naar de schuldeisers gaat. Na het traject, dat mogelijk verkort wordt naar anderhalf jaar, worden restschulden kwijtgescholden.
Het aantal mensen met schulden zal naar verwachting blijven stijgen door inflatie en hogere energiekosten. Uit gegevens van de NVVK blijkt dat ongeveer 80.000 mensen momenteel in een gemeentelijk schuldhulptraject zitten, met een gemiddelde schuld van 35.000 euro voorafgaand aan het traject.
Het kabinet streeft ernaar mensen met schulden sneller te identificeren en te helpen. De NVVK juicht de verkorting van het schuldhulptraject toe, wat de drempel voor deelname kan verlagen en meer mensen kan aanmoedigen om hulp te zoeken.
In veel gevallen wordt niet de volledige schuld afgelost; vaak koopt de gemeente een deel van de schuld af en doet een voorstel aan de schuldeisers. Als zij instemmen, betaalt de schuldenaar aan de gemeente, die het geld vervolgens verdeelt.
Geldproblemen hebben niet alleen invloed op het individu maar ook op de samenleving. Ze kunnen leiden tot stress, functioneringsproblemen, en vaak realiseren mensen zich niet hoe ernstig hun financiële problemen zijn, waardoor ze te laat om hulp vragen.
Het kabinet wil ook een 'schuldenpauze' invoeren voor mensen die hulp zoeken, en investeren in het sneller identificeren van mensen met betalingsproblemen, waarbij gemeenten een cruciale rol spelen.
Nazorg is essentieel, zoals Pieter de vries, een voormalig schuldenaar en huidige schuldhulpverlener, benadrukt. Hij ziet zowel voordelen als nadelen in het verkorten van het schuldhulptraject. "Hoewel het positief is dat mensen sneller schuldenvrij zijn, verliezen ze ook de ondersteuning en begeleiding die ze tijdens het traject ontvangen," zegt hij.
TIPS OM SCHULDEN TE VOORKOMEN
Het maken van schulden is makkelijker dan het afkomen van de schulden. Probeer daarom altijd schulden te voorkomen. Bepaal zelf in welke fase u zich bevindt voor de beste hulp. Deze tips kunnen daarbij helpen:
- Zet je uitgaven en inkomsten op een rij, en kijk wat je daarvan per maand overhoudt. Geef niet meer geld uit dan het bedrag dat u maandelijks overhoudt.
- Betaal je vaste lasten altijd, ook als je krap bij kas zit.
- Maak iedere maand geld over naar je spaarrekening, al is het een klein bedrag. Eventuele tegenvallers kun je dan zelf nog opvangen.
- Spaar zelf voor dingen die je nodig hebt, in plaats van daar geld voor te lenen. Koop ook niets op afbetaling. Je betaalt altijd rente, waardoor je duurder uit bent. Hetzelfde geldt voor rood staan bij de bank.
- Zorg ervoor dat jij en je gezinsleden goed verzekerd zijn. Dit voorkomt nare, onvoorziene kosten.
- Heb je hoge rekeningen? Probeer deze dan in termijnen te betalen. Je kunt hier afspraken over maken met de betreffende bedrijven.
HOE VOORKOMT U SCHULDEN?
Naast bovenstaande tips, zijn er nog een aantal andere dingen die u kunt doen om schulden te voorkomen, namelijk:
- Besparen: bekijk welke uitgaven werkelijk nodig zijn, welke niet, en welke goedkoper kunnen.
- Uw inkomsten verhogen: zoek een (extra) baan of probeer spullen die je echt niet meer nodig hebt te verkopen.
Ben je op dit moment schulden aan het opbouwen? Lijkt het te laat om schulden te voorkomen? Er is altijd een oplossing. Raadpleeg bijvoorbeeld je gemeente voor hulp bij schulden.